Espòrts de vacas

Ficas     25Jòcs e espòrts - Espòrts

En zòna occitana, las practicas tauromaquicas son presentas : la corsa landesa o la corsa camarguenca son presentas desempuish bèth temps a, sense mesa a mòrt deus bovins. Vengudas recentament deus Pirenèus enlà com la "corrida" espanhòla o la corrida portuguesa.

La corsa landesa bota a egalitat las bèstias, essenciaument vacas (las corsairas) e los òmes. Las vacas las mei celèbras an carrièras de mantuas annadas. Regularament, los escartaires e sautaires landés son victimas de tumadas o còps de còrnas, qui pòden èsser a còps mortaus.

Jòcs de valentia desempuish l'Edat Mejana sus las plaças deus vilatges o las cors de las bòrdas, aqueras practicas se son codificadas.

La corsa "landesa" qu'ei regde presenta dins tot l'oèst de la Gasconha (Lanas, Gèrs, Pirenèus-Atlantics, Hauts Pirenèus, Òlt e Garona, Gironda).

Las arenas (fixas o desmontablas) son polivalentas (corridas, concèrts..), a còp caperadas o tipicament lanusquetas : la pista qu'ei longa e non pas redonda.

La corsa comença tostemps peu "paseo" (passada e salut) deus actors au son de la marcha cazeriana jogada per l'armonia (qui jogarà en seguir a còps per felicitar o encoratjar).


Los actors

Los actors (sovent au masculin, pauc feminizat). Vestits de pantalons blancs, camisa blanca, cinta e cravata de color, boleros brodats.

Las corsairas, encordadas o pas, an las còrnas boladas. Desempuish lo sègle XIXau, lo bestiar iberic qu'a remplaçat lo bestiar lanusquet. La melhora de la sason (deu printemps a l'autona) qu'ei sacrada peu "Còrn d'aur" a Nogarò lo 14 de julhet.

Los escartaires : qu'an, dab mantuas fintas, a esvitar au darrèr moment la vaca qui s'arronça sus eths. Au mei rasant la vaca deu temps de l'escart, mei aqueth balha punts.

Los sautaires : quan la vaca s'arronça, que hèn, peu dessús d'era, subèrsauts, de l'anjòu, sauts en taravèths, sauts a la corruda, a la pèrja, desempuish ua cadièra o enqüèra sauts dab los pès gahats dins un berret.


Los òmes en blanc

L'entrenaire : posiciona las vacas tàus escartaires e sautaires en cap de pista.

Lo second : se plaça darrèr l'escartaire o lo sautaire tà continuar d'atirar la vaca, un còp passada.

Lo cordaire : qu'a de hèr passar lo cap de la vaca au moment de l'escart, e eventuaument de reténguer la corsaira se l'òme ei gahat e gitat au sòu.

Lo vaquèr : qu'a un ròtle escur, n'apareish pas en pista, qu'ei eth qui arrègla las vacas, qu'ei eth qui las hè montar dins lo camion lo matin de la corsa, las estaca ua per ua, e verifica l'estat de las bolas au cap deus còrns, qu'ei eth tanben qui las plaça cadua dins la sua lòtja a l'arribada a las arenas.

Segon lo tipe de corsa, lo nombre d'escartaires, de sautaires, de vacas pòt variar. Ua jurada, installada a la pitrangla, determina lo nombre de punts per cada tipe d'escart o saut. Que i a tanben diferents tipes de campionats a punts o a la corsa (a l'escalòt), concors taus escartaires, sautaires, cordaires, vacas, primas e ua escòla.

Federacion Francesa de la Corsa Landesa


Frisa cronologica


Frisa cronologica

Questions

  1. Quinas son las diferéncias botadas en avant dins las tauromaquias occitanas ?
  2. Quina ei la diferéncia majora enter la corsa landesa e la corsa camarguenca ?
  3. Quinas qualitats e cau tà èster escartaire o sautaire ?

Activitats

Sus un esquèma qui hè véser ua pista lanusqueta, torna posicionar los elements qui seguishen : pista, talanquèra, callejon, refugi, jurada (pitrangla), musica, entrada de l’arena, lòtja.

Telecargar las responsas

Apregondir en tot s'amusar


La corsa au temps
Lo penjat
Partatjar sus las rets socialas :

Collège de Samatan Département du Gers ACPPG Comhairle nan Eilean Siar Sgoil an Taobh Siar Comunn na Gàidhlig Gaelscoil Mhíchíl Cíosóg


Erasmus+ Aqueth projècte estoc finançat damb lo sosteng de la comission europèa.